จริงหรือไม่ ? คนที่มี AQ เท่านั้นที่จะอยู่รอด

 จริงหรือไม่ ? คนที่มี AQ เท่านั้นที่จะอยู่รอด

ตั้งแต่เล็กจนโตเรามักจะคุ้นชินกับคำว่า IQ  และ EQ กันใช่ไหมค่ะ วันเวลาผ่านไปการเปลี่ยนแปลงสิ่งต่างๆมันเข้ามาเปลี่ยนโลกเราอย่างรวดเร็ว บางคนอาจตามไม่ทันความทันสมัยของเทคโนโลยีต่างๆ แต่ถึงแม้บางคนจะตามไม่ทันตอนนี้ก็ไม่เป็นไรค่ะ เพราะสุดท้ายเทคโนโลยีจะมาเปลี่ยนเราเอง อาจารย์ขอยกตัวอย่างนะคะ เช่นระบบการเงิน ที่ไม่ต้องไปธนาคารก็โอนเงินออกมาได้มากมาย การจองตั๋วเครื่องบิน ไม่ต้องไปสนามบินก็จองผ่านระบบออนไลน์ได้ และอื่นๆอีกมากมาย เทคโนโลยีทำให้เราสะดวกสบายมากขึ้น ไม่ได้พูดเกินจริงไปเลยค่ะ สำหรับในยุคของความเปลี่ยนแปลงก้าวล้ำไปเสียทุกอย่าง รวมไปถึง AI ที่เข้ามาแบบเต็มตัวและมันก็อยู่รอบตัวเราไปแล้ว

         เปิดด้วยเทคโนโลยี แต่มองย้อนกลับมาที่ตัวเราบ้างค่ะว่า เราเองนั้นก็สามารถพัฒนาตัวเองได้ไปพร้อมๆกับการเปลี่ยนแปลง วันนี้อาจารย์ขอพูดถึง “AQ 

AQ คืออะไร?

AQ (Adversity Quotient): เครื่องมือช่วยเสริมสร้างความยืดหยุ่นในชีวิตและการเรียนรู้

AQ หรือ Adversity Quotient หมายถึง ความสามารถในการจัดการกับความยากลำบากหรืออุปสรรคในชีวิต เป็นตัวบ่งชี้สำคัญที่ช่วยให้คนสามารถเผชิญปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ และกลับมายืนหยัดได้เมื่อเผชิญความล้มเหลว โดย AQ เป็นหนึ่งในตัวชี้วัดทางจิตวิทยาที่มีบทบาทสำคัญในโลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในปัจจุบัน 

คราวนี้เราลองมาดูองค์ประกอบของ AQ กันค่ะว่ามีอะไรบ้าง

AQ จะแบ่งออกเป็น 4 องค์ประกอบหลัก ได้แก่:

1. Control (การควบคุม)

คือความสามารถในการควบคุมสถานการณ์ต่างที่เกิดขึ้น หรือการควบคุมอารมณ์และความคิดของตัวเองในสถานการณ์ที่กดดัน เช่นฟังแล้วน่าโมโห แต่เราถูกพัฒนามาดีแล้ว เราก็สามารถเก็บความไม่พอใจนั้น และนิ่งที่จะฟังได้อย่างสบายใจ

2. Ownership (การรับผิดชอบ)

ความพร้อมที่จะรับผิดชอบต่อผลลัพธ์หรือปัญหาที่เกิดขึ้น แทนที่จะหลีกเลี่ยงหรือโยนความผิดให้ผู้อื่น แน่นอนว่าก่อนลงมือทำสิ่งใดก็ตาม ต้องผ่านการคิดและประมวลผลและวางแผนก่อนทำเสมอ เพราะฉะนั้น หากมีสิ่งใดมันผิดพลาดไปบ้างเราก็ไม่จำเป็นต้องโทษใครและยินดีกับความผิดพลาดนั้นแล้วแก้ไขปัญหานั้นต่อไป

3. Reach (การขยายผล)

ความสามารถในการจัดการไม่ให้อุปสรรคในด้านหนึ่งลุกลามไปกระทบกับด้านอื่นของชีวิต

4. Endurance (ความอดทน)
         การมองว่าอุปสรรคเป็นสิ่งชั่วคราว ไม่ใช่สิ่งที่จะส่งผลกระทบไปตลอดชีวิต

 

ต่อมาก็จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับประโยชน์ของ AQ นักเรียนรู้หรือไม่ว่า AQ จะช่วยอะไรเราได้บ้าง

1.     ช่วยเสริมสร้างความมั่นใจในตนเอง
     ผู้เรียนที่มี AQ สูงจะมองปัญหาเป็นโอกาสในการพัฒนาตัวเอง ทำให้ไม่กลัวความล้มเหลว

2.     เพิ่มความยืดหยุ่นในกระบวนการเรียนรู้
     AQ ช่วยให้ผู้เรียนสามารถปรับตัวได้เมื่อต้องเผชิญความเปลี่ยนแปลงหรือความท้าทาย

3.     สร้างทัศนคติที่ดีต่อการแก้ปัญหา
     เมื่อเผชิญปัญหาใดใดก็ตาม ผู้เรียนที่มี AQ สูงจะมองหาแนวทางแก้ไขมากกว่าการยอมแพ้เสมอ เพราะเขาจะมีมุมมองที่ต่างจากคนไม่มี AQ

4.     ช่วยพัฒนาทักษะชีวิต
     และสุดท้ายนะคะ คนที่มี AQ จะมีความอดทนและความรับผิดชอบมากกว่าใครๆ ซึ่งเป็นทักษะสำคัญในชีวิตประจำวัน

วิธีเสริมสร้าง AQ ให้กับตัวเองละค่ะมีเพียง 4 ข้อที่อยากให้นักเรียนลองไปฝึกทำดูนะคะ

1.     สร้างสถานการณ์จำลอง
     ฝึกให้เผชิญกับปัญหาเล็กๆน้อยๆนะคะ ที่เราเองสามารถแก้ไขปัญหาได้เช่น การตื่นสายเพราะนอนดึก-นอนดึกเพราะเล่นเกม ผลที่ตามมาคือ เรามาเรียนสายนั้นเอง แปลว่านักเรียนต้องบังคับให้ตัวเองนอนอย่างเป็นเวลา เช่นบอกกับตัวเองว่า ฉันจะนอนไม่เกิน 3 ทุ่มเพราะฉันจะได้ตื่นเช้าไปเรียนทัน

2.     ส่งเสริมการเรียนรู้ผ่านความล้มเหลวของตัวเองนี่แหละค่ะดีเลย

     หลังจากที่เรารู้แล้วว่าเรามาเรียนสาย สาเหตุเกิดจากตัวเราเอง ทำให้เราพลาดโอกาสทำกิจกรรมหน้าแถวไปพร้อมๆกับเพื่อน การนอนดึกทำให้เราสมองไม่ปลอดโปรงใช่ไหมค่ะ นั้นแหละคือปัญหาที่ตามมา เพราะในความจริงแล้วไม่ว่าเด็กหรือผู้ใหญ่ การนอนไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย มันก็ส่งผลเสียกับสุขภาพและก่อให้เกิดโรคร้ายแรงตามมาได้

3.     สร้างแรงบันดาลใจด้วยตัวอย่าง

     การจะสร้างแรงบันดาลใจอะไรได้ต้องมีตัวอย่างที่เป็นแรงกระตุ้น เพราะฉะนั้นนักเรียนลองตั้งเป้าหมายซิค่ะว่า ฉันจะต้องเรียนให้จบ ปวช.ภายในสามปีให้ได้ หรือ ฉันจะตั้งใจเรียนและจะไม่มีวันตกสักวิชาเดียว หรืออาจหาตัวอย่างคนที่ประสบความสำเร็จแล้วนำมาเป็นตัวอย่างที่ดี ที่เราปลื้มและอยากเป็นเช่นนั้นบ้าง...

4.     ใช้คำถามเพื่อพัฒนาความคิดเชิงบวก

นักเรียนจำไว้นะคะ ว่าคนเรามีความแตกต่างกันหลายๆด้าน แต่คนเราก็สามารถพัฒนาตนเองให้ดีขึ้นมาได้ ด้วยความพยายามของตัวเองนี่แหละ

อาจารย์ขอนำประโยชน์สำคัญของคุณ ท๊อป จิรายุส ทรัพย์ศรีโสภา (ท๊อป จิรายุส ทรัพย์ศรีโสภา ผู้ก่อตั้งและประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท บิทคับ แคปปิตอล กรุ๊ป โฮลดิ้งส์ จำกัด)  กล่าวว่า “AQ เป็นสกิลเซ็ตที่สำคัญมากของโลกอนาคต ไม่ใช่แค่ผู้นำอย่างเดียว AQ ย่อมาจาก Adversity Quotient ไม่ใช่ IQ หรือ EQ ที่จะประสบความสำเร็จอีกต่อไป ในอนาคตคือความสามารถในการปรับตัว ที่จะต้อง Unlearn สิ่งเก่า ๆ และก็ Relearn สิ่งใหม่ ๆ เพราะเราอยู่ในโลกที่มันเปลี่ยนแปลงเร็วมาก

เป็นอย่างไรบ้างค่ะ เมื่อได้อ่านแล้วก็ลองเอาไปปรับใช้กันดูนะคะ เพราะอาจารย์มีความเชื่อว่า คนเราสามารถพัฒนาตนเองได้ตลอดเวลา หากนักเรียนอยากเป็นคนที่มี AQ และให้ AQ เป็นเครื่องมือสำคัญในการสร้างความยืดหยุ่นให้กับกระบวนการคิด และพัฒนาทักษะการจัดการปัญหาในชีวิตของนักเรียนเอง โดยเฉพาะในด้านการเรียนรู้ การพัฒนาความสามารถนี้ตั้งแต่ในวัยเรียน จะช่วยให้นักเรียนมีทัศนคติที่ดีต่อการเรียนรู้และชีวิต อีกทั้งยังช่วยให้เรานั้น สามารถเผชิญโลกที่เต็มไปด้วยการเปลี่ยนแปลงได้อย่างมั่นใจและแข็งแกร่ง พบกันในบทความต่อไปนะคะ